École des chartes » ELEC » Cartulaires d'Île-de-France » Saint-Martin-des-Champs » Tome 2 » XI. — Actes concernant Saint-Martin-des-Champs sous le règne de Louis VII (1137-1180) » Paris, 1er août 1150 — 1er janvier ou 7 avril 1151

Le roi Louis VII confirme à St-Martin la cession des droits de coutume à Clamart, consentie par son père Louis VI.

  • A Original Arch. nat., K 23, nº 1510.
  • B Copie de 1209, Arch. nat., LL 1351, fol. 26, incomplète (comme les suivantes) du passage final mis entre crochets, non collationnée.
  • C Copie du xve s., Arch. nat., LL 1352, fol. 26.
  • D Copie du xve s., Arch. nat., LL 1358, fol. 1.
  • E Copie du xvie s., Arch. nat., LL 1353, fol. 25.
  • a Tardif, Monuments historiques, nº 571, p. 271.
  • b Recueil des chartes et documents de l’abbaye de Saint-Martin des Champs, monastère parisien, éd. Joseph Depoin, Ligugé, 1913-1921.
  • Luchaire, Actes de Louis VII, nº 253, p. 180.
D'après b.

In nomine sancte et individue Trinitatis. Ludovicus, Dei gratia, rex Francorum et dux Aquitanorum, omnibusa in perpetuum. Ex regieb majestatis officio est ut ea que, a predecessoribus nostris Francorum regibus, Religiosis in regno nostro constitutis benigne collata sunt et concessa, Nos quoque regia liberalitate concedamus et illibata conservare studeamus. Eo nimirum intuitu, religiosorum monachorum Bti Martini de Campis justis peticionibus annuentes, consuetudinem illam quam eis et eorum hominibus dimisit pater noster bone memorie Ludovicus apud Clamardum4, que videlicet consuetudo vulgo gregaria nuncupatur323, tam eis quam eorum hominibus nostra auctoritate dimittimus, et in perpetuum habendam concedimus. Volumus itaque et omnino prohibemus ne, propter gregariam illam, vel propter usus nemoris, quicquid operis agant in nemoribus illis vel illi vel homines eorum, aliqui servientumc nostrorum, vel prepositorum, aliquam exactionem eis inferant, vel vexationem, et omnino eos in pace dimittant, de illis videlicet rebus que ad predictam gregariam pertinent. Quod ut ratum et inconcussum in posterum permaneat, scripto commendari, sigilli nostri auctoritate muniri, nostrique nominis subterinscripto caractere corroborari precepimus.

Actum Parisius, . [Astantibus in palatio nostro quorum nomina subtitulata sunt et signa. Signum Radulfi, Viromannorum comitis, dapiferi nostri. S. Guidonis, buticularii nostri. S. Mathei camerarii. S. Mathei constabularii.

Data per manum 1 Simonis cancellarii.]


a omnium B.
b requie B.
4 Clamart, ca. Sceaux (Seine)
323 Ducange (Glossarium, édit. Henschel, III, 564) cite gregaria dans le sens de bercaria, bergerie, étable pour les moutons. Il ne mentionne pas l'emploi de ce mot pour désigner un droit.
c servientium B.

1 (Monogr. royal)