École des chartes » ELEC » Cartulaires d'Île-de-France » Saint-Martin-des-Champs » Tome 4 » XV. — Actes concernant Saint-Martin-des-Champs sous le règne de saint Louis (1226-1270) » Mai 1233

Adam [Ier de Chambly], évêque de Senlis, notifie l'accord conclu entre Guillaume, chevalier de Senlis, fils de Gui, jadis bouteiller de France, et le prieur de Saint-Nicolas, au sujet du bois de Lueton, sous toutes réserves quant aux droits dotaux d'Aélis, femme de Guillaume.

  • A Orig. Arch. de l'Oise, H 25801 (Restes de lacs de soie).
  • B Traduction du xvie s., sur papier, Id.
  • a Recueil des chartes et documents de l’abbaye de Saint-Martin des Champs, monastère parisien, éd. Joseph Depoin, Ligugé, 1913-1921.
D'après a.

O. p. l. i. A[dam], divina permissione ecclesie Silvanectensis minister humilis, salutem in Domino. Noverit universitas vestra quod Guillelmus, miles Silvanectensis, et A., uxor ejus, in nostra presentia constituti, fidem corporalem dederunt coram nobis de observandis quibusdam pactis habitis inter priorern et monachos Sti Nicholai, ex una parte, et dictum G. et A., uxorem ejus, ex altera, super nemore de Lueton, secundum quod in carta dicti G. continetur, cujus tenor talis est :

« Ego Guillelmus miles, filius Guidonis, quondam buticularii Francie, notum facio o. p. l. i. quod, cum fundus, proprietas et omne dominium nemoris de Lueton integre pertinerant ad prioratum Bti Nicholay de Aciaco juxta Silvanectum, sine alicujus alterius participatione, prior et monachi dicti prioratus Sti Nicholai, de consensu et voluntate prioris et conventus Sti Martini de Campis Parisiensis, Guidoni avo meo et heredibus suis concesserunt medietatem in nemore predicto, jure perpetuo possidendam. Verum cum utraque pars ipsum nemus pro indiviso diu possedisset, contigit quod dicti prior et monachi Sti Nicholai medietatem dicti nemoris, tempore patris mei, vendiderunt, et tunc nemus illud, de assensu utriusque partis, in duas partes divisum extitit et partitum. Postmodum domnus Guido, frater meus, et ego, vendidimus aliam partem nemoris supradicti. Videntes autem, tam ego quam prior et monachi Sti Nicholai, quod michi et ipsi sesset necessarium et expediret ut ipsum nemus ab utraque parte pro indiviso de cetero possideretur, ita ordinavimus quod ipsum nemus michi et heredibus meis, et priori et monachis erit commune et pro indiviso possidebitur ab utraque parte in perpetum. Ego vero et heredes mei totum nemus predictum tenemur eidem prioratui Sti Nicholai propriis nostris sumptibus custodire. Dicti vero prior et monachi Sti Nicholai ponent, si voluerint, proprios forestarios suis sumptibus cum forestario meo vel heredum meorum, pro custodiendo nemore supradicto. Et si forestarius meus vel heredum meorum, et forestarii dictorum prioris et monachorum ceperunt insimul aliquem in forefacto nemoris supradicti, ducent illum apud Chantilliacum, et erit emenda communis michi et heredibus meis, et dictis priori et monachis Sti Nicholai ; nec ego, vel heredes mei, partem emende prioris et monachorum Sti Nicholai poterimus quitare, nec captum in forefacto nemoris supradicti dimittere, donec dictis priori et monachis de medietate emende plenius fuerit satisfactum. Si vero forestarii dictorum prioris et monachorum ceperint aliquem de hospitibus Sti Nicholai in forefacto ejusdem nemoris, forestario meo vel heredum meorum non presente, ducent illum apud Stum Nicholaum, et erit emenda similiter communis michi et heredibus meis, et priori et monachis Sti Nicholai, neque prior et monachi Sti Nicholai poterint quitare partem meam, vel heredum meorum, de illa emenda, donec michi vel heredibus meis plenius fuerit satisfactum. Si vero aliquem qui non sit de hospitibus Sti Nicholai ceperint forestarii dictorum prioris et monachorum in forefacto dicti nemoris, forestario meo vel heredum meorum non presente, ducent illum apud Chantilliacum, et erit similiter emenda communis juxta formam superius nominatam. Si vero forestarius meus vel heredum meorum, presentibus vel non presentibus forestariis dictorum prioris et monachorum, cepit aliquem de hospitibus Sti Nicholai, ducet illum apud Chantilliacum, et erit emenda communis similiter, sub forma superius annotata, ita quod ego et heredes mei tenemur reddere hospitem Sti Nicholai per plegium et tractare per jus. Forestarii vero qui, in custodiendo nemore supradicto, tam ex parte mea vel h. m., quam ex parte dictorum prioris et m., fuerint instituti, tenebuntur jurare in presentia mea, vel h. m., et in presentia dictorum mon. Sti Nicholai et prioris, de nemore fideliter custodiendo, de emendis, de proventibus ex eodem nemore emergentibus, absque idempnitate utriusque partis, fideliter conservandis, nec admittentur ad dictum nemus custodiendum nisi prius fecerint juramentum. Pasture communes erunt in dicto nemore animalibus utriusque partis, ita quod neutre partis animalia intrabunt in jamdicto nemore usque ad sex annos completos post excisionem factam, nec ipsum nemus vendi poterit de cetero ab aliqua parte, facta venditione instanti et aliis venditionibus que fient pro tempore, donec undecim annos completos habeat post excisionem tocius nemoris integre perfectam et tunc quelibet pars, si voluerit et sibi viderit expedire, poterit vendere ipsum nemus ; ita quod vendatur ad terminum competentem et sine partis alterius detrimento. Si autem altera pars non invenerit aliquem qui amplius velit dare pro nemore illo infra sex septimanas, stabilis erit venditio, et quotiens partes possent invenire aliquem qui de sex septimanas in sex septimanas vellet encherire dictum nemus, facere possent. Si vero una illarum partium vendiderit dictum nemus post terminum prenotatum, et altera non invenerit aliquem qui dictam venditionem, infra predictas sex septimanas, velit encherire, dicta venditio stabilis permanebit, salva mihi guarenna mea in perpetuum sicut fuit usque modo. De hac autem ordinatione in perpetuum fideliter observanda sicut est superius annotata, ego Guillelmus et uxor mea fidem prestitimus corporalem. In cujus rei testimonium et munimen, pres. litteras feci sigilli mei munimine roborari.

« Actum . »

In hujus ergo rei testimonium, ad petitionem dicti G. et A., uxoris sue, presentibus litteris sigillum nostrum dignum duximus apponendum, salva dote dicte mulieris in parte G., mariti sui.

Actum .