Le roi Philippe-Auguste confirme un accord conclu en juin 1217 par Jean de Montmirail, seigneur d'Oisy, et son frère Mathieu, avec le prieuré de Saint-Martin-des-Champs, au sujet du village de Choisy-en-Brie.
- A Original jadis scellé, Arch. nat., S 1413, nº 37.
- a Recueil des chartes et documents de l’abbaye de Saint-Martin des Champs, monastère parisien, éd. Joseph Depoin, Ligugé, 1913-1921.
- L. Delisle, Catalogue des actes de Philippe-Auguste, nº 1751, p. 390, avec la date : « Paris, juin (?) 1217, 38e du règne. »
In nomine sancte et individue Trinitatis, amen. Philippus Dei gratia Francorum rex. Noverint universi, presentes pariter et futuri, quod nos inspeximus cartam dilecti nostri Johannis de Monte Mirabili super conventionibus habitis inter ipsum, ex una parte, et Priorem et monachos Sancti Martini de Campis Parisiensis ex altera, in hec verba :
« Ego Johannes de Monte Mirabili, Oysiaci dominus, omnibus p. l. i. n. f. quod, cum inter me ex una parte et Priorem et monachos Sancti Martini Par. ex altera, controversia verteretur super jurisdictione et justicia et advocatione et hommagiis, et dampuis illatis in quadam villa que dicitur Choisiacum81, et tota ipsius ville potestate, coram venerabilibus viris Egidio, abbate Sancti Vincencii, Radulfo decano et Willelmo, cantore Sancti Frambaudi Silvanectensis, a domino Papa judicibus delegatis, tandem predicta controversia coram predictis judicibus, mediante judicio, terminata fuit in hunc modum :
Nos, Egidius, abbas Sancti Vincencii, et Radulfus decanus, et Guillelmus cantor Sancti Frambaudi Silvanectensis, a domino Papa judices delegati, omnibus ad quos presens scriptum pervenerit, notum fieri volumus quod cum coram nobis, auctoritate Apostolica, inter Priorem et monachos Sancti Martini de Campis Parisiensis ex una parte, et nobilem virum Johannem de Monte Mirabili ex altera, super jurisdictione et justicia et advocatione, et hommagiis, et dampnis illatis in quadam villa que dicitur Chosiacus (sic) questio verteretur, et predicti Prior et monachi peterent coram nobis omnimodam jurisdictionem et justiciam in villa Choysiaci (sic), et quod prefatus Johannes compelleretur juramenta relaxare et hommagia quitare, et dampna sibi illata, occasione predictorum juramentorum et prohibitionis facte ab ipso ipsis hominibus de tallia et capitagiis non solvendis restituere, que extimabant centum libras Pruviniensium, peterent etiam a predicto Johanne omnes feodos qui sunt in dominio et potestate Choysiaci quos debent habere ex donatione Galfridi vicecomitis Firmitatis Anculfi, et servientes de novo appositos removeri, et illatas sibi injurias emendari : Partibus in nostra presentia constitutis, et super hiis omnibus lite coram nobis legitime contestata, utrique parti injunximus ut, ad diem sibi assignatam in sue partis assertione testes producerent. Ad quem diem dominus Johannes nec per se nec per alium comparuit. Monachi vero ad probandam intencionem suam prima et secunda et tercia die testes produxerunt, predicto Johanne legitime citato nec per se nec per alium comparente. Nos igitur juris sollempnitate in omnibus observata, quibusdam instrumentis monachorum inspectis, et testium omni exceptione majorum depositionibus diligenter consideratis, die assignata ad proferendam sententiam, et domino Johanne peremptorie ad hoc citato et non comparente, parte vero monachorum per procuratorem presente, omnem jurisdictionem et omnimodam justiciam illius ville que dicitur Choysiacum et omne dominium feodorum, preterquam feodi de Milleart389, per diffinitivam sententiam monachis Sancti Martini de Campis Parisiensis, de prudentum virorum consilio adjudicavimus. Et quicquid factum est de hommagiis et juramentis receptis in villa Choysiaci a domino Johanne decernimus non valere. Servientes etiam in villa Choisiaci appositos a domino Johanne judicamus removendos. Insuper ipsum Johannem, pro dampnis illatis, in centum libris Pruvin. per sententiam condempnamus, ipsi super advocationem illius ville perpetuum silentium imponentes. Insuper predictum Johannem, super expensis in lite factis a parte Prioris et monachorum Sancti Martini de Campis taxatione a nobis facta declaratis, per sacramentum prestitum ab eorum procuratore, in quadraginta libris Paris. condempnamus. Quod ut ratum habeatur, hoc scriptum inde fieri et sigillis nostris fecimus roborari. Actum Silvanectis .
« Hanc ergo sententiam, sicut superius est notata, ego Johannes laudavi, approbavi et presentibus litteris confirmavi, et fide prestita me servaturum promisi. Tamen verbum illud quod superius in sententia continetur quod omne dominium feodorum, preter quam feodi de Milleart, fuit adjudicatum monachis memoratis, declaratum sic fuit de utriusque partis assensu, quod hommagia eorumdem feodorum et servicia pertinentia ad ipsos feodos mihi et heredibus meis in perpetuum remanebunt. Magnam vero justiciam et viariam in ipsis feodis monachi obtinebunt similiter in perpetuum et habebunt. Homines vero illi et femine tantummodo qui in carta patris mei nominantur mihi remanebunta ; et si qui de hominibus meis vel feminabus usque ad hunc diem postquam carta patris mei fuit facta, accesserunt ad predictam villa Choysiaci moraturi, similiter mei erunt Ab hac autem die inantea, non potero retinere homines nec feminas monachorum in terra mea, nec ipsi meos ; et de cetero non potero garantire homines nec feminas monachorum de potestate Choysiaci contra ipsos monachos, nec in potestate Choysiaci, nec extra potestatem. Et quia hec adjeci sententie memorate, ipsi quitaverunt mihi illas septies viginti libras in quibus me condempnaverant judices sepedicti ; et preterea dederunt mihi quadringentas libras Pruvin., ita quod, si frater meus vel aliquis heredum meorum vellet eos - quod absit ! - trahere in causam, tam illas predictas septies viginti libras quam etiam predictas quadringentas libras eis restitueret, antequam responderent de causa. Istud laudavit frater meus Matheus et fide prestita se servaturum promisit. Factum istud et omnia precedentia ego Johannes debeo eisdem monachis garantire per jus, et facere laudare Comitissam Campanie et Theobaldum, filium ejus, per litteras utriusque patentes. In hujus ergo rei testimonium presentem cartam conscribi feci, et ad confirmationem perpetuam sigilli mei karactere roborari. Actum . »
Nos igitur conventiones memoratas, sicut superius continentur expresse, ad petitionem tam predicti Johannis de Monte Mirabili quam Prioris et Monachorum Sancti Martini de Campis Paris, ratas esse volumus, et ut perpetuam obtineant firmitatem, sigilli nostri auctoritate, et regii nominis karactere inferius annotato, eas testificamus.
Actum Parisius . Astantibus in palatio nostro quorum nomina supposita sunt et signa. Dapifero nullo. Signum Guidonis buticularii. Signum Bartholomei camerarii. Signum Droconis constabularii.
Data vacante 1 cancellaria.
